Een urineweginfectie is een ontsteking van de urinewegen veroorzaakt door een bacterie die zich van buitenaf via de plasbuis in de urinewegen gaat verspreiden.
Bij vrouwen kan een ontsteking van de plasbuis, blaas of nieren optreden.
Welke klachten kan je ervaren?
Een urineweginfectie kan volgende plasklachten met zich meebrengen:
- valse plasdrang (vaak moeten plassen voor kleine hoeveelheden)
- een zwakke straal en/of moeten duwen bij plassen
- een branderig gevoel tijdens of na plassen
De urine kan troebel of bloederig zijn.
Soms gaat een urineweginfectie amper gepaard met klachten en is er enkel sprake van wat vage buikpijn of een licht ongemak bij plassen.
Afhankelijk van de plaats waar de ontsteking ontstaat zal de infectie andere klachten met zich meebrengen.
Een urethritis of ontsteking van de plasbuis:
- kan een etterige afscheiding uit de plasbuis geven
Een cystitis of ontsteking van de blaas:
- geeft voornamelijk de eerder vermelde klachten van valse plasdrang, pijn bij plassen, pijn in de onderbuik of zelfs rug
Een pyelonefritis of ontsteking van de nieren:
- veroorzaakt meestal hoge (ril)koorts en ziek gevoel
- er is vaak flankpijn aan de kant van de nierontsteking
Hoe ontstaat het?
Bacteriën die zich op de huid rond de plasbuisopening bevinden kunnen zich via de plasbuis een weg banen doorheen de urinewegen.
Meestal zijn deze bacteriën afkomstig uit de darmen of de vagina.
Door de korte plasbuis en de ligging dicht bij de vagina en aars zijn vrouwen gevoeliger aan urineweginfecties dan mannen.
Afhankelijk van de plaats in de urinewegen waar de bacteriën zich aan het slijmvlies hechten zal een ontsteking van de wand ontstaan.
Plasbuisontsteking wordt vaak veroorzaakt door seksueel overdraagbare aandoeningen.
Een blaasontsteking is vaak het gevolg van foutief drink- en plasgedrag, bijvoorbeeld door te duwen bij plassen of te lang te wachten alvorens te gaan plassen.
Na seksueel contact is het risico op blaasontsteking groter gezien er door de wrijving makkelijker bacteriën in de blaas terecht komen.
Maar er kan een onderliggende oorzaak van de verhoogde gevoeligheid voor blaasontsteking zijn zoals bij:
- vaginale atrofie of droogte na de menopauze
- blaas- en nierstenen
- aandoeningen of medicatie die de weerstand verlagen, bijvoorbeeld bij suikerziekte of behandeling met corticoïden
- aanwezigheid van blaassonde
Een nierontsteking begint meestal met een blaasontsteking die uitbreidt via de urineleider naar de nier.
Hoe wordt het vastgesteld?
Je arts zal je vragen naar je klachten en op basis daarvan eventueel een lichamelijk onderzoek uitvoeren.
Nierslagpijn (pijn bijdruk op de nier) kan een nierontsteking aan het licht brengen.
Een vaginaal onderzoek kan ontsteking rond de plasbuis of ter hoogte van de vaginawand aantonen.
Een urineweginfectie kan worden bevestigd door een urineonderzoek, hierbij wordt niet alleen de bacterie opgespoord, maar ook onderzocht aan welke antibiotica deze gevoelig is (antibiogram).
Wordt een seksueel overdraagbare aandoening vermoed, kan ook met een urethraswab een kweekje van de plasbuis worden afgenomen.
In het geval van koorts en een ziek gevoel, wordt een bloedonderzoek uitgevoerd, dit kan een nierontsteking aan het lichtbrengen.
Ook beeldvorming van de urinewegen, zoals een echografie of een CT scan, kan een ontsteking van blaas of nieren aantonen.
Bij herhaaldelijke blaasontstekingen is het belangrijk onderliggende oorzaken op te sporen zoals foutief plas- en drinkgedrag aan de hand van een plaskalender, uroflowmetrie en echo residubepaling en eventueel cystografie of blaasfunctieonderzoek.
Hoe wordt het behandeld?
Bij een blaasontsteking bij vrouwen moet niet altijd meteen antibiotica worden opgestart.
Het kan volstaan om meer te drinken en te plassen om zo de infectie onder controle te krijgen, met eventueel inname van een pijnstiller.
Als dit niet volstaat of je krijgt koorts en flankpijn, zal de urineweginfectie wel worden behandeld met een antibioticum, een middel dat bacteriën doodt.
Het type antibioticum en de behandelingsduur zal worden bepaald door de ernst en plaats van de ontsteking.
Meestal wordt er meteen een behandeling opgestart, nog voor de resultaten van het urineonderzoek gekend zijn.
Soms moet na enkele dagen het antibioticum worden aangepast op basis van het antibiogram als de bacterie niet gevoelig is aan de behandeling die reeds werd opgestart.
Blijf je na de behandeling klachten ervaren moet een nieuw urineonderzoek worden uitgevoerd.
Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) zijn besmettelijk, volgende voorzorgsmaatregelen zijn dan ook belangrijk om verdere verspreiding tegen te gaan:
- vermijd seksueel contact tot bevestigd is dat de infectie goed behandeld is door een controle urineonderzoek, zo niet, gebruik dan zeker een condoom
- breng je bedpartner(s) op de hoogte van de infectie, zodat ook zij behandeld kunnen worden
Gerelateerde artikels
Volg @plaspraat
