Plassen is iets wat vanzelf moet gaan zonder dat je er echt acht op slaat.
Maar als plassen of het hebben van een volle blaas keer na keer een pijnlijk gevoel geeft, dan klopt er iets niet.
Pijn bij het plassen komt vaak voor bij vrouwen, maar dat maakt het niet minder belangrijk om na te gaan wat de oorzaak is.
Wat is dat nu eigenlijk?
Pijn bij plassen - of dysurie - is een pijnlijk gevoel door passage van urine doorheen de plasbuis.
Er kan ook pijn zijn bij een volle blaas die verbetert tijdens of na plassen.
Of pijn in de blaas of plasbuis die pas optreedt na het plassen.
Komt dit vaak voor?
Ongeveer één op vijf vrouwen maakt één of meerdere episodes door van pijn bij plassen.
Waarom heb ik hier last van?
De voornaamste oorzaak van pijn bij plassen is een urineweginfectie, en dan vooral een blaasontsteking.
Dit komt bij vrouwen zeer regelmatig voor, gezien de korte plasbuis en de ligging van de plasbuis ten opzichte van de vagina en aars, waar altijd veel bacteriën aanwezig zijn.
Een blaasontsteking die niet tijdig wordt opgemerkt of behandeld kan aanleiding geven tot een nierontsteking, wat dus ook gepaard kan gaan met pijn bij plassen.
Ook bij seksueel overdraagbare aandoeningen kan dit één van de klachten zijn, of zelfs de enige.
Een nier- of blaassteen kan aanleiding geven tot pijn bij plassen, een blaastumor kan gepaard gaan met pijn in de blaas al dan niet bij plassen.
Het chronisch blaaspijnsyndroom is een aandoening waarbij de pijn zich bevindt in de onderbuik ter hoogte van de blaas en toeneemt naarmate de blaas zich vult.
Het gaat samen met andere plasproblemen zoals vaak plassen en opstaan om te plassen 's nachts.
Hier gaat het om een ontsteking van de blaaswand, waarbij er geen urineweginfectie door bacteriën of een andere onderliggende aandoening gevonden wordt.
Bekkenbodemproblemen zoals een overspannen bekkenbodem kan de oorzaak van de pijn zijn, zeker als de sluitspier onvoldoende ontspant bij plassen.
Een vaginale ontsteking als reactie op bepaalde producten zoals zeep, badschuim, condoom, kan een pijnlijk gevoel bij plassen uitlokken.
Bij een vaginale schimmelinfectie is er naast pijn bij plassen meestal sprake van vaginale jeuk en verhoogde vaginale afscheiding die wit of geel kan zijn.
Endometriose is een aandoening waarbij baarmoederslijmvlies zich buiten de baarmoeder aan verschillende organen hecht.
Dit kan aanwezig zijn in de blaas met pijnklachten tot gevolg.
Wat kan ik zelf doen?
Je kan zelf al het een en ander doen voor je naar de dokter gaat:
- de pijn verlichten door een pijnstiller in te nemen
- de urine minder geconcentreerd maken door meer water te drinken, waardoor er minder prikkeling van de blaaswand optreedt
- vermijden van voeding zoals citrus of pikant eten, dit bevat zuren die een prikkend gevoel in de urinewegen kunnen veroorzaken
Wat kan de arts doen?
Indien je de pijn zelf niet onder controle krijgt en deze blijft duren, ga je best langs bij je huisarts, gynaecoloog of uroloog.
Onderzoeken
Je arts zal je vragenstellen over de pijnklachten, maar ook over andere plasklachten, stoelgangsproblemen,...
Om de oorzaak van de pijn te achterhalen zullen onderzoeken worden uitgevoerd (niet noodzakelijk allemaal, afhankelijk van jouw klachten en de bevindingen):
- lichamelijk onderzoek
onderzoek van de buik, vagina, bekkenbodem om afwijkingen vast te stellen
zoals vaginale ontsteking, irritatie van de vulva, vaginale droogte door de menopauze
- urineonderzoek
voor het uitsluiten van infectie of bloed in de urine
- vaginale swab
voor het uitsluiten van een vaginale ontsteking of schimmelinfectie
- bloedonderzoek
voor het bepalen van de nierfunctie en ontstekingswaarden bij vermoeden van een nierontsteking
- beeldvorming van nieren en blaas
meestal een echografie, zo nodig een scan
Als de pijn niet toe te schrijven is aan een urineweginfectie, of er is sprake van herhaaldelijke blaasontstekingen zijn volgende onderzoeken noodzakelijk:
- plaskalender
om het plas-en drinkpatroon in kaart te brengen
- uroflowmetrie met echo residu
om de plasstraal te beoordelen en te kijken of de blaas volledig leeg is na plassen
Afhankelijk van de resultaten van bovenstaande onderzoeken kan het nodig zijn het plasprobleem verder uit te werken met:
- cystoscopie
om de binnenkant van de plasbuis en blaas te beoordelen
- blaasfunctieonderzoek
om de werking van de blaas- en sluitspier tijdens het vullen van de blaas en tijdens plassen te beoordelen
Behandelingen
Bij een urineweginfectie die je niet zelf onder controle krijgt door meer te drinken en pijnstilling, zal een antibioticum worden opgestart.
Afhankelijk van waar de infectie zich bevindt - nier of blaas - zal voor een specifiek type antibioticum worden gekozen en zal de behandelingsduur verschillen.
Het kan nodig zijn de medicatie te veranderen na enkele dagen, wanneer de volledige resultaten van het urineonderzoek gekend zijn en dus ook de bacterie en de gevoeligheid ervan aan de verschillende antibiotica.
Ook bij een seksueel overdraagbare aandoening (SOA) zullen één of meerdere antibiotica worden opgestart.
Vaak wordt bij het vermoeden van een SOA al een behandeling opgestart nog voorde resultaten bekend zijn.
Bij bevestiging van een SOA is het zeer belangrijk dat ook de bedpartners op de hoogte worden gebracht en correct worden behandeld.
Het is dan ook raadzaam om niet seksueel actief te zijn tot bevestigd werd dat de SOA goed is behandeld en niet meer aanwezig is.
Een nier- of blaassteen kan worden behandeld met medicatie, een ingreep of verbrijzeling.
Een blaastumor moet worden weggenomen tijdens een ingreep.
Het chronisch blaaspijnsyndroom kan worden behandeld met medicatie, blaasspoelingen of een ingreep.
Een bekkenbodemprobleem kan worden behandeld met bekkenbodemkinesitherapie en/of zenuwstimulatie.
In het geval van vaginale klachten kan verder gynaecologisch onderzoek aangewezen zijn.
Een schimmelinfectie, vaginale ontsteking of vaginale droogte kan met een lokale zalf of medicatie worden behandeld.
Gerelateerde artikels
Volg @plaspraat
