Urineonderzoek is een zeer belangrijk onderzoek bij de uitwerking van plasproblemen.
Het kan een urineweginfectie aantonen, maar ook andere afwijkingen aan het licht brengen die helpen bij het bepalen van verdere onderzoeken of behandeling.
Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd?
Afhankelijk van wat de arts wil te weten komen zal een van onderstaande testen worden uitgevoerd of aangevraagd:
De urine kan onderzocht worden door middel van de dipstick analyse. Dit is een makkelijk uitvoerbare test waarbij een papierstrip in de urine wordt gedoopt en nadien kan worden afgelezen of er aanwezigheid is van rode of witte bloedcellen, nitriet, eiwitten,… De resultaten hiervan zijn meteen gekend.
Een urinesediment is een meer gedetailleerde test van de urine in het labo, waarbij de aantallen van rode en witte bloedcellen, bacteriën of schimmels kunnen worden vastgesteld. Deze resultaten zijn na enkele uren gekend.
Een urinekweek is noodzakelijk om bij een urineweginfectie te achterhalen welke kiem of bacterie de infectie veroorzaakt.
Door middel van een antibiogram kan worden bepaald welk antibioticum effectief is voor de behandeling van de infectie.
Deze test neemt enkele dagen in beslag alvorens het resultaat bekend is.
Bij urinecytologie wordt de urine onderzocht op de aanwezigheid van kwaadaardige cellen.
Ook deze test neemt enkele dagen in beslag alvorens het resultaat bekend is.
Wat kan er worden vastgesteld?
Mogelijke afwijkingen bij urineonderzoek:
- Verhoogde rode bloedcellen in de urine = bloed in de urine
Dit kan macroscopisch zijn (zichtbaar met het blote oog) of microscopisch (niet zichtbaar)
Het is een alarmsymptoom en moet verder worden onderzocht!
- Witte bloedcellen in de urine
Dit wijst op een ontstekingsreactie of irritatie van de urinewegen, maar dit heeft weinig betekenis als het de enige afwijking is
In combinatie met bacteriën en eventueel ook rode bloedcellen of nitriet, is dit een teken van een urineweginfectie
- Bacteriën in de urine
Bij een slechte staalafname zullen er sowieso bacteriën van rond de plasopening in de urine terecht komen
Enkel het vaststellen van bacteriën in de urine volstaat dus niet om te spreken over een urineweginfectie
In combinatie met witte, rode bloedcellen en/of nitriet wijst dit wel op een urineweginfectie
- Eiwitten in de urine
Dit is meestal tijdelijk bijvoorbeeld bij koorts, sportinspanningen,… maar kan ook wijzen op nierschade
- Seksueel overdraagbare aandoeningen zoals Chlamydia, Gonnorhoe, Mycoplasma Genitalium
Dit moet worden behandeld om klachten en verspreiding te vermijden
- Atypische epitheelcellen (urinecytologie)
De aanwezigheid van cellen van de blaaswand met abnormale vorm kan wijzen op een blaas- of niertumor, dit moet verder worden onderzocht
Wat is een "midstream" urinecollectie?
Als je arts je een urinestaal vraagt om een urineweginfectie uit te sluiten, kan het zijn dat hij of zij je vraagt om een "midstream" urinestaal.
Door het eerste deel van de plas niet op te vangen, wordt vermeden dat storende factoren zoals huidbacteriën de interpretatie van het urineonderzoek kunnen bemoeilijken.
Om een midstream urinestaal af te leveren moet je volgende zaken in acht nemen:
- Was uw handen met zeep en water
- Open het urinepotje zonder de binnenkant van het potje noch de binnenkant van het deksel aan te raken, leg het deksel met de binnenkant naar boven
- Voer een intiem toilet uit met water en zeep
- Plas de eerste straal in het toilet
- Plas vervolgens in het urinepotje, zonder de straal te onderbreken en zonder de binnenkant van het potje aan te raken met de vingers
- Sluit het urinepotje zorgvuldig om lekkage te voorkomen
- Bezorg het staal zo snel mogelijk aan het labo, als dit niet kan, bewaar het staal in de koelkast (niet langer dan 24 uur)
Gerelateerde artikels
Urethro-cystografie
Beeldvorming van de prostaat
Bloedonderzoek
Volg @plaspraat